A revista Nature Medicine publicou este luns unha investigación internacional que é un dos primeiros estudos a escala poboacional en analizar os rasgos xenéticos comúns que están influenciados por variacións no ADN das mitocondrias, orgánulos esenciais nas células, xa que son a súa ‘fábrica’ de enerxía. A análise, coa participación de recoñecidos centros de investigación como o Wellcome Sanger Institute da Universidade de Cambridge, ten como unha das súas principais autoras a Aurora Gómez Durán, científica galega que acaba de incorporarse ao Centro de Investigacións Biolóxicas Margarita Salas do CSIC desde a institución británica.
O traballo describe como os niveis máis altos do aminoácido f-formilmetionina (fMet) están asociados cun maior risco de padecer un amplo rango de enfermidades de aparición tardía, así como dunha mortalidade maior por todas as causas, o que demostra o potencial do fMet como un posible biomarcador de avellentamento e risco de enfermidades, así como da importancia de estudar as variantes do ADN mitocondrial.
A importancia do ADN mitocondrial
Tal e como destacan deste a Universidade de Cambridge, as mitocondrias son orgánulos con funcións biolóxicas vitais, como a produción do 90% da enerxía que as células precisan para funcionar. Teñen unha relevancia especial ao posuír un código xenético propio, o coñecido como ADNmt que se transmite de nais a fillos e é distinto do ADN que conteñen os núcleos de cada célula.
Moitas enfermidades comúns na especie humana, como a diabetes, doenzas coronarias ou a depresión, están influenciadas polo dano ou alteración no código do ADNmt. Co paso do tempo, a acumulación de mutacións do ADNmt conduce ao xurdimento de distintas liñaxes na poboación, os coñecidos como haplogrupos, que confiren rasgos particulares a cada un deles. Investigacións previas demostraron que, por exemplo, o haplogrupo Uk, atopado no 10% da poboación europea, ten un efecto protector fronte ao Párkinson ou as isquemias cerebrais.
A new link between mitochondrial DNA variants and a range of common, late-onset diseases has been identified 🧬
fMET is a promising biomarker that could help predict personal disease risk and plan pre-emptive interventions#Mitochondria #Genomics https://t.co/n2gzxtsXxI
— Wellcome Sanger Institute (@sangerinstitute) August 23, 2021
Na análise na que participou Gómez Durán, denominada INTERVAL, con datos de 16.000 persoas, identificáronse asociacións significativas entre os niveis de fMet e variantes do ADNmt en distintos haplogrupos. Posteriormente, estes vínculos confirmáronse mediante modelos celulares.
A continuación, os datos estudáronse en relación ao EPIC-Norfolk, unha base de datos que seguiu durante 20 anos o estado de saúde de miles de persoas neste condado de Inglaterra, para observar se as diferenzas nos niveis de fMet entre individuos estaban asociadas a unha gama máis ampla de enfermidades asociadas á idade. En contraste cos datos das isquemias cerebrais, os niveis altos de fMet asociáronse a un maior risco de doenzas renais ou cardíacas.
“Os nosos achados revelan o importante papel que xogan as variantes do ADNmt en varias patoloxías, e que teñen un rol máis profundo do que pensabamos ata agora na homeostase celular. Debido a isto, o ADNmt debe terse moi en conta á hora de investigar un diagnóstico e administrar un tratamento para as enfermidades asociadas á idade”, explica Aurora Gómez Durán no portal do instituto Sanger.
Referencia: Mitochondrial DNA variants modulate N-formylmethionine, proteostasis and risk of late-onset human diseases (Publicado en Nature Medicine).
