Existe un amplo debate na comunidade científica sobre a existencia do chamado Antropoceno, un novo período xeolóxico na historia do planeta Terra que estaría marcado pola profunda pegada que o desenvolvemento humano nos últimos milenios está a causar sobre os ecosistemas. Para analizar este posible rastro nos sedimentos do litoral atlántico ibérico xorde o proxecto ANTROPIMAR, codirxido por investigadores do Centro Oceanográfico de Vigo do IEO, conta coa participación do grupo de investigación GEOMA da Universidade de Vigo.
Este traballo ten como obxectivo analizar o impacto ambiental histórico das actividades humanas ao longo dos esteiros e plataforma da costa norte da Península Ibérica. Con esta información, os científicos pretenden recoñecer no rexistro sedimentario o período correspondente ao Holoceno (período xeolóxico actual, que comezou hai 12.000 anos) e, dentro deste, definir formalmente o período do Antropoceno. Segundo Lucía Viñas, investigadora do Centro Oceanográfico de Vigo, “este proxecto servirá para evidenciar a pegada do Antropoceno en sedimentos costeiros da costa atlántica española. Noutras palabras, como o impacto humano modificou ata tal punto as condicións que se pode falar dun período xeolóxico diferente”.
Este proxecto comezou en 2019, pero freouse por mor da pandemia da Covid-19, que impediu o desenvolvemento das mostraxes iniciais. Agora, unha vez retomada a actividade habitual, a semana pasada levouse a cabo, de forma simultánea, unha campaña de mostraxe na zona intermareal da enseada de San Simón e a mostraxe da zona submareal da ría de Vigo a bordo da embarcación INNDAGA, pertencente á Universidade de Vigo.
A campaña centrouse en tomar mostras de sedimento que permitirán avaliar diferentes parámetros: microplásticos, contaminantes orgánicos e inorgánicos, caracterización sedimentolóxica, foraminíferos, pole, metais ou isótopos radioactivos, para identificar signos das presións humanas. Nestas campañas participan investigadores dos diversos socios do proxecto, o que permitirá realizar a primeira reunión presencial do equipo de traballo, xa que as restricións debido á pandemia permitiran unicamente realizar reunións de traballo virtuais.
ANTROPIMAR, acrónimo de “Rexistro sedimentario do antropoceno na área mariña da zona Ibérica Noratlántica” é un subproxecto coordinado polo IEO no marco do proxecto “Rexistro sedimentario antropoceno nas zonas costeira e mariña do norte de Iberia atlántica” (de acrónimo ANTROPICOSTA-2) dirixido pola Universidade do País Vasco, co investigador Alejandro Cearreta como investigador principal, e financiado pola Axencia Estatal de Investigación do Ministerio de Ciencia e Innovación.